(๒๒ กันยายน ๒๔๗๗ – ๙ สิงหาคม ๒๔๘๐)

นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) เป็นนายกรัฐมนตรี ประกาศพระบรมราชโองการ ลงวันที่ ๒๒ กันยายน ๒๔๗๗ กรมพระนริศรานุวัตติวงศ์ ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เป็นผู้ลงนาม และนายพลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี (กระแส ประวาหะนาวิน) ประธานสภาผู้แทนราษฎรเป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ และในวันที่ ๒๒ กันยายน ๒๔๗๗ มีการแต่งตั้งคณะรัฐมนตรี ดังนี้

รายชื่อคณะรัฐมนตรี

ประกาศเมื่อวันที่ ๒๒ กันยายน ๒๔๗๗

คณะรัฐมนตรีแถลงนโยบายต่อสภาผู้แทนราษฎรเมื่อวันที่ ๒๔ กันยายน ๒๔๗๗ และได้รับความไว้วางใจในวันเดียวกันเป็นเอกฉันท์

คำแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรีคณะนี้ ปรากฎในหนังสือราชกิจจานุเบกษา พ.ศ. ๒๔๗๗ เล่ม ๕๑ หน้า ๒๐๓๔ วันที่ ๑๔ มีนาคม ๒๔๗๗

คณะรัฐมนตรีคณะนี้ ได้มาขออนุมัติที่ประชุม เพื่อแถลงการณ์และขอความไว้วางใจต่อสภาในการที่จะบริหารราชการแผ่นดินต่อไป ภายหลังที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ ทรงสละราชสมบัติ (รัฐมนตรีไม่ได้เปลี่ยนใหม่)

๑. สภาได้ลงมติอนุมัติให้คณะรัฐมนตรีมาขอความไว้วางใจได้
๒. สภาให้ความไว้วางใจต่อไป

คณะรัฐมนตรีชุดนี้มีการเปลี่ยนแปลง คือ

๑. พระยามานวราชเสวี (ปลอด ณ สงขลา)
พระยาวรพงศ์พิพัฒน์ (หม่อมราชวงศ์เย็น อิศรเสนา)
หลวงนฤเบศร์มานิต (สงวน จูทะเตมีย์)
นายพันเอก พระสิทธิเรืองเดชพล (แสง พันธุประภาส)
ได้กราบถวายบังคมทูลลาออกจากตำแหน่ง ตามประกาศ ลงวันที่ ๑ สิงหาคม ๒๔๗๘
๒. ตั้งและแต่งตั้งรัฐมนตรี คือ

ส่วนรัฐมนตรีอื่น ๆ ตามประกาศลงวันที่ ๒๒ กันยายน ๒๔๗๗ ก็ยังคงเป็นรัฐมนตรีอยู่ตามเดิม ประกาศลงวันที่ ๑ สิงหาคม ๒๔๗๘ ได้ขอความไว้วางใจจากสภา และสภาได้ให้ความไว้วางใจในวันที่ ๒ สิงหาคม ๒๔๗๘
๓. พระยาศรีเสนา (ฮะ สมบัติศิริ) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
พระสารสาสน์ประพันธ์ (ชื้น จารุวัสตร์) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตราธิการ
พระยานิติศาสตร์ไพศาลย์ (วัน จามรมาน) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม
นายพลเรือตรี พระยาศรยุทธเสนี ร.น. (กระแส ประวาหะนาวิน) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเศรษฐการ
พระยามไหสวรรย์ (กวย สมบัติศิริ) รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง
ได้กราบถวายบังคมลาออกจากตำแหน่ง ตามประกาศลงวันที่ ๑๒ กุมภาพันธ์ ๒๔๗๘
๔. ตั้งและแต่งตั้งรัฐมนตรี คือ

และมีผู้ที่คงเป็นรัฐมนตรีอยู่ต่อไป คือ

ประกาศวันที่ ๑๒ กุมภาพันธ์ ๒๔๗๘

ต่อมาพระยาสุริยานุวัตร (เกิด บุนนาค) รัฐมนตรี ได้ถึงแก่อนิจกรรม เมื่อวันที่ ๓๐ กันยายน ๒๔๗๙

๕. ตั้งให้นายพันเอก หลวงชำนาญยุทธศิลป์ (เชย รมยะนันทน์) เป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเศรษฐการ ประกาศวันที่ ๑๘ ธันวาคม ๒๔๗๙
๖. นายพันตำรวจเอก หลวงอดุลเดชจรัส (มิตร พึ่งพระคุณ) ลาออก ประกาศวันที่ ๓ มิถุนายน ๒๔๘๐
๗. ให้นายนาวาอากาศเอก พระเวชยันต์รังสฤษฎ์ (มุนี มหาสันทนะ) เป็นรัฐมนตรี ประกาศวันที่ ๓ มิถุนายน ๒๔๘๐

หมายเหตุ คณะรัฐมนตรีชุดนี้สิ้นสุดลง เพราะเหตุที่นายเลียง ไชยกาล ผู้แทนราษฎรจังหวัดอุบลราชธานี ตั้งกระทู้ถามเกี่ยวกับการขายที่ดินของพระคลังข้างที่ให้แก่บุคคลบางคน และต่อจากนั้นนายไต๋ ปาณิกบุตร ผู้แทนราษฎรจังหวัดพระนคร ก็ได้เสนอญัตติเปิดอภิปรายทั่วไปในนโยบายว่าด้วยการจัดระเบียบทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ได้อภิปรายกันจนหมดเวลา และได้เลื่อนไปอภิปรายในวันต่อไป แต่นายกรัฐมนตรีได้กราบถวายบังคมลาออกจากตำแหน่งเพื่อให้โอกาสแก่ทุกฝ่ายได้สอบสวนตามความชอบธรรมและคณะรัฐมนตรีทั้งคณะก็ขอลาออกด้วย (ลาออกเมื่อวันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๔๘๐ ประกาศลงวันที่ ๙ สิงหาคม ๒๔๘๐)